Vì sao Hồ Bắc đổi cách tính số ca nhiễm virus corona?
TTO - Cỗ máy truyền thông của Trung Quốc đã vào cuộc tối đa trong ngày 13-2 sau khi Ủy ban Y tế tỉnh Hồ Bắc công bố số ca nhiễm virus corona tại tỉnh này tăng vọt lên con số 14.840 tính đến hết ngày 12-2, gấp gần 9 lần số ca nhiễm một ngày trước đó.
Mặc dù Ủy ban Y tế tỉnh Hồ Bắc đã giải thích trên website là do điều chỉnh cách thống kê, số liệu mới vẫn khiến nhiều người dân hoang mang và buộc truyền thông Trung Quốc phải vào cuộc "nói lại cho rõ". 14.840 trở thành con số "hot" nhất ở Trung Quốc và cả thế giới trong ngày hôm qua 13-2.
Số người chết vì corona mới trong ngày 12-2 được công bố cũng kỷ lục là 242 - gấp đôi ngày trước đó.
Chỉ áp dụng tại tâm dịch Hồ Bắc
Những người thường xuyên theo dõi tình hình dịch virus corona (COVID-19) ở Trung Quốc đã bắt đầu cảm thấy có điều bất thường vào đầu ngày 13-2. Quá 7h sáng (giờ địa phương) mà Ủy ban Y tế tỉnh Hồ Bắc vẫn chưa công bố số liệu cập nhật tình hình dịch bệnh của ngày 12-2, trong khi những ngày trước đó thường có vào khoảng 6h.
Mãi đến gần 8h sáng, cơ quan quản lý y tế Hồ Bắc mới công bố số liệu và nó lập tức gây sốc nhiều người: 14.840 ca nhiễm mới ở Hồ Bắc, 242 người chết vì COVID-19 chỉ trong ngày 12-2, xô đổ tất cả các "kỷ lục" của những ngày trước. Cuối giờ chiều 13-2, Ủy ban Y tế quốc gia Trung Quốc (NHC) công bố số ca nhiễm mới tính trên toàn Trung Quốc đại lục là 15.152 trường hợp - chậm gần 8 tiếng so với bình thường.
Theo giải thích của Ủy ban Y tế tỉnh Hồ Bắc, con số tăng quá nhiều công bố vào sáng 13-2 là do họ đã cộng gộp các trường hợp chỉ mới chẩn đoán lâm sàng và các trường hợp đã xác nhận dương tính với virus corona mới.
"Việc điều chỉnh cách tính là do chúng tôi đã có nhiều hiểu biết sâu sắc hơn về COVID-19 và tích lũy được các kinh nghiệm mới trong chẩn đoán, điều trị các bệnh nhân" - Ủy ban Y tế tỉnh Hồ Bắc lập luận.
Cơ quan này khẳng định cách tính mới này là có lợi cho người dân bởi họ sẽ được cách ly, chữa trị nhanh chóng hơn trước. Ủy ban Y tế tỉnh Hồ Bắc cũng chỉ rõ trong 14.840 trường hợp nhiễm mới ở tỉnh này, có 13.332 trường hợp được chẩn đoán lâm sàng, nghĩa là nếu áp dụng theo cách cũ thì chỉ có 1.508 trường hợp nhiễm mới trong cả ngày 12-2, tức thấp hơn ngày trước đó.
Theo Hoàn Cầu Thời Báo của Trung Quốc, cách tính mới này chỉ được áp dụng riêng cho tỉnh Hồ Bắc dựa theo một chỉ đạo của NHC ban ra ngày 8-2. Điều này phù hợp với các mệnh lệnh trước đó của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rằng phải xem Hồ Bắc và Vũ Hán là chiến trường quyết định thắng lợi trong cuộc chiến chống dịch.
"Sự thay đổi này nhằm đảm bảo việc chẩn đoán và điều trị người bệnh nhanh hơn, tăng tỉ lệ chữa khỏi và giảm tỉ lệ tử vong" - NHC giải thích trong thông cáo ngày 13-2.
"Thà cách ly lầm còn hơn bỏ sót"
"Đừng hoảng sợ vì sự tăng vọt này. Mục đích của việc điều chỉnh này là để tiếp nhận tất cả những người có thể tiếp nhận" - Hãng tin Tân Hoa xã của Trung Quốc nhấn mạnh trong các bản tin được phát bằng cả tiếng Hoa và tiếng Anh.
Các bài viết như vậy cũng xuất hiện trên Hoàn Cầu Thời Báo trực thuộc Nhân Dân Nhật Báo của Trung Quốc. Những tờ báo này đều dẫn lời các chuyên gia và chuyển tải một thông điệp chung: Đừng lo lắng! Việc điều chỉnh là có lợi cho dân, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ là không để người bị bệnh nào không được chăm sóc.
Bà Zeng Guang, chuyên gia về dịch tễ học của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc (CDC), giải thích thuật ngữ "các trường hợp được chẩn đoán lâm sàng" dùng để chỉ những người có các triệu chứng lâm sàng giống như các trường hợp đã được xác định dương tính với virus corona mới.
Điều này có nghĩa: một người sẽ bị xem là nhiễm virus corona chủng mới nếu kết quả chụp CT cho thấy họ bị các tổn thương phổi tương tự các trường hợp dương tính virus corona, ngay cả khi chưa tiến hành các xét nghiệm tìm dấu vết axit nucleic của virus. Bà Zeng nhấn mạnh rằng cách tính mới của Hồ Bắc sẽ giúp bịt kín các lỗ hổng đã tạo điều kiện cho sự lây lan của dịch bệnh trong suốt 3 tuần qua.
Ông Peng Ziyong, trưởng khoa chăm sóc đặc biệt của Bệnh viện Zhongnan Vũ Hán, đồng tình với cách làm mới theo kiểu "thà cách ly lầm còn hơn bỏ sót". Theo ông Peng, có khoảng 90% bệnh nhân có các triệu chứng điển hình của việc nhiễm bệnh nhưng cũng có những người chẳng có triệu chứng gì.
"Đó là lý do tại sao bệnh dịch lại lây lan nhanh chóng mặt. Nhiều người nhiễm bệnh nhưng không có triệu chứng ở ngoài xã hội và trở thành nguồn lây nhiễm di động" - bác sĩ Peng giải thích.
Thế giới nghi ngờ
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vẫn chưa đưa ra phản ứng trước con số gây sốc ở Trung Quốc. Trong khi đó, tờ New York Times của Mỹ đã chỉ ra việc ở mỗi tỉnh của Trung Quốc lại có cách tính số ca nhiễm khác nhau.
Theo tờ này, hôm 29-1, chính NHC đã ra một chỉ đạo yêu cầu các cơ quan y tế địa phương không tính các trường hợp dương tính với virus corona mới nếu "không có các triệu chứng giống như các trường hợp đã được xác nhận chắc chắn nhiễm bệnh".
Báo New York Times cho biết đã liên hệ với phía Trung Quốc về chỉ đạo trên nhưng không nhận được bất kỳ sự phản hồi nào cho tới ngày 13-2. Tiến sĩ Michael Ryan - giám đốc điều hành Chương trình y tế khẩn cấp của WHO - thừa nhận ông không hề biết về những thay đổi của Trung Quốc và cách tính như vậy "nghe thật kỳ lạ".
Trong khi đó, cùng ngày tại Trung Quốc, truyền thông nước này cố gắng dập tắt sự hoài nghi bằng cách chứng minh họ đủ năng lực tiếp nhận và điều trị kể cả khi điều chỉnh cách tính.
Tân Hoa xã liên tục phát đi các bản tin về việc triển khai thêm 2.600 lính quân y tới Vũ Hán, cập nhật về số bệnh viện dã chiến và trung tâm cách ly tạm thời được hoàn thành ở Hồ Bắc, và con số ấn tượng hơn 20.000 nhân viên y tế từ khắp Trung Quốc đã tề tựu tại Vũ Hán.